- -
-
۱۰ تیر ۱۴۰۰
امروزه ربات‌ها تقریبا به تمام سطوح زندگی انسان راه پیدا کرده‌اند؛ اما آیا روزی می‌توانند کاملا جایگزین انسان شوند و وظایف او را کاملا انجام دهند؟
ربات‌های مدرن بی‌شباهت به اطفال نیستند. زمین‌خوردن آن‌ها خنده‌دار است؛ اما مراقب باشید خیلی شدید نخندید؛ زیرا ممکن است به‌قدری رشد کنند و پیچیده شوند که جنگ جهانی سوم را آغاز کنند. هیچ‌کدام از مخلوقات انسان تا این اندازه پیچیده و شایسته ستایش و شاید ترسناک نیستند: ما می‌خواهیم ربات‌ها زندگی آسان‌تر و امن‌تری برایمان فراهم کنند؛ اما نمی‌توانیم کاملا به آن‌ها اطمینان کنیم. انسان ربات را براساس تصورات خود ساخته است و از این واهمه دارد که ربات‌ها نسل او را از بین ببرند.
بااین‌همه، تمام این ترس و وحشت‌ها مانعی برای حوزه پررونق رباتیک نیستند. ربات‌ها درنهایت به‌اندازه کافی هوشمند و ازنظر فیزیکی توانمند هستند که به کارخانه‌ها و آزمایشگاه‌ها راه یافتند و در میان مردم تردد می‌کنند. عصر ماشین‌ها آغاز شده است. شاید نگران باشید ربات‌ها شغلتان را بدزدند؛ اما اتوماسیون در شرایط فعلی اجتناب‌ناپذیر است. البته جای نگرانی نیست، چراکه در آیندهای نزدیک ربات‌ها درکنار انسان کار خواهند کرد، نه به جای آن‌ها. حتی ممکن است انسان‌ها و ربات‌ها به دوست‌های خوبی برای یکدیگر تبدیل شوند.
تاریخچه ربات‌ها
تعریف ربات از همان ابتدا گیج‌کننده بود. این کلمه اولین‌بار در سال ۱۹۲۱ در نمایش R.U.R یا ربات‌های جهانی رزوم اثر کارل کاپک رواج پیدا کرد. «ربات» به زبان چِکی به‌معنی «نیروی کار اجباری» است. R.U.R استعاره ماشین نامطمئن را به‌وجود آورد (ماشین‌هایی مثل ترمیناتور و بلید رانر). این تصویر تا امروز هم در فرهنگ عامه ادامه یافته؛ البته فرهنگ عامه ربات‌های دوستانه را هم ترویج کرده است. برای مثال، ربات رزی از The Jetsons را در نظر بگیرید یا شخصیت ربات با بازی رابین ویلیامز در فیلم مرد دویست‌ساله که بسیار دوستانه و مهربان بود.
تعریف واقعی «ربات» هم به‌اندازه تعاریف تخیلی آن پیچیده است. اگر از دَه متخصص رباتیک در‌این‌باره بپرسید، دَه پاسخ متفاوت دریافت می‌کنید؛ اما تمام تعاریف بر سر ویژگی‌هایی کلی توافق دارند: ربات هوشمند است و ازنظر فیزیکی، ماشین به‌شمار می‌رود. ربات می‌تواند تا اندازه‌ای وظایف را به‌صورت خودکار انجام دهد و محیط خود را درک کند و تغییر دهد. برای مثال، پهپاد ساده‌ای را در نظر بگیرید. پهپاد ربات نیست؛ اما قدرت برخاستن و نشستن روی زمین و درک اشیاء و عملکرد رباتیک را دارد. هوش و ادراک و خودکار‌بودن کلید اصلی ربات‌ها هستند.
تا دهه ۱۹۶۰، هیچ رباتی متناسب با ویژگی‌های یادشده ساخته نشده بود. در این دهه، شرکت SRI International در سیلیکون‌ولی رباتی به نام شیکی (Shakey) را ساخت که اولین ربات ادراکی و متحرک به‌شمار می‌رود. این ربات مانند برجی روی چرخ‌ها قرار داشت و به‌کندی حرکت می‌کرد. شیکی به یک دوربین و حسگرهای ضربه مجهز بود و بدین‌صورت می‌توانست در محیط‌های پیچیده حرکت کند. شیکی آغاز عصر تحولات رباتیک بود.
امروزه، نوادگان شیکی در کارخانه‌های خودروسازی وظایف خسته‌کننده و خطرناک را با دقت و سرعتی بیشتر از انسان انجام می‌دهند. گرچه این ربات‌ها در موقعیت ثابتی هستند، هنوزهم می‌توان آن‌ها را در تعریف ربات قرار داد؛ یعنی ماشین‌های هوشمندی که می‌توانند محیط را درک و دست‌کاری کنند. ربات‌ها در سطح گسترده به کارخانه‌ها و آزمایشگاه‌ها محدود بودند تا اینکه در اواسط دهه ۱۹۸۰ شرکت هوندا برنامه ربات‌های انسان‌نما را آغاز کرد. این شرکت P3 را ساخت که می‌توانست به‌خوبی حرکت کند و حتی دست‌هایش را تکان دهد. امروزه ربات‌های پیشرفته را می‌توان تقریبا همه‌جا پیدا کرد. فناوری‌هایی که به‌طور گسترده از ربات استفاده می‌کنند، عبارت‌اند از: حسگرها و اپراتورها و هوش مصنوعی.
شیکی، اولین ربات هوشمند
انواع ربات‌ها
ربات‌های مکانیکی در انواع شکل‌ها و اندازه‌ها به‌شکلی بهینه وظایفشان را انجام می‌دهند. ازنظر طراحی و عملکرد و درجه خودکار‌بودن، ربات‌ها با یکدیگر تفاوت دارند. از RoboBee با ابعاد ۰.۲ میلی‌متر تا ربات‌های حمل‌و‌نقل ۲۰۰ متری Vindskip، انواع ربات‌ها برای اجرای وظایفی ساخته شده‌اند که برای انسان دشوار هستند. به‌طورکلی پنج نوع ربات وجود دارد:
ربات پیش‌برنامه‌نویسی‌شده
ربات‌های پیش‌برنامه‌نویسی‌شده (Pre Preogrammed Robots) در محیطی کنترل‌شده وظایف ساده و یکنواخت را انجام می‌دهند. بازوی مکانیکی خط مونتاژ خودرو نمونه‌ای از ربات پیش‌برنامه‌نویسی‌شده است. این نوع ربات عملیاتی مثل نصب قطعه روی موتور یا اتصال در خودرو را انجام می‌دهد و هدفش اجرای سریع‌تر و بهینه‌‌تر وظایف درمقایسهبا انسان است.
ربات‌های انسان‌نما
ربات‌های انسان‌نما (Humanoid) به انسان شباهت دارند و از رفتار او تقلید می‌کنند. این ربات‌ها معمولا فعالیت‌های انسانی مثل دویدن و پریدن و حمل اشیاء را انجام می‌دهند و گاهی چهره و حالت‌های چهره‌شان شباهت زیادی به انسان دارند. سوفیا از شرکت هنسون رباتیکز (Hanson Robotics) و اطلس از شرکت بوستون داینامیکس (Boston Dynamics) دو نمونه از ربات‌های انسان‌نمای مشهور هستند.
ربات‌های خودکار
ربات‌های خودکار (Autonomous) مستقل از اپراتورهای انسانی عمل می‌کنند. این ربات‌ها معمولا برای انجام وظیفه در محیط‌های باز طراحی شده‌اند که به نظارت انسانی نیازی ندارد. همچنین، بسیار منحصر‌به‌فردند؛ زیرا از حسگرهایی برای ادراک دنیای اطراف استفاده می‌کنند و ساختارهای تصمیم‌گیری را برای برداشتن گام بعدی براساس داده‌ها و مأموریت به‌کار می‌برند. جاروبرقی رومبا (Roomba) نمونه‌ای از ربات خودکار است که از حسگرهایی برای حرکت آزادانه در خانه استفاده می‌کند. به‌طورکلی نمونه‌های ربات‌های خودکار عبارت‌اند از:
- ربات‌های نظافتچی (مثل رومبا)
- ربات‌های چمن‌زن
- ربات‌های بیمارستانی
- پهپادهای خودکار
- ربات‌های دستیار پزشکی
تله‌ربات‌ها
تله‌ربات‌ها (Teleporated) ربات‌های نیمه‌خودکاری هستند که می‌توان از شبکه بی‌سیم برای کنترل آن‌ها از فاصله‌ای ایمن استفاده کرد. این ربات‌ها معمولا در وضعیت‌های جغرافیایی و آب‌و‌هوایی دشوار فعال هستند. از تله‌ربات‌ها می‌توان به زیردریایی‌های تحت کنترل انسان اشاره کرد که برای تعمیر نشتی لوله‌های زیرآب یا پهپادهایی که برای کشف مین در میدان‌های جنگ به‌کار می‌روند.
ربات‌های کمکی
ربات‌های کمکی (Augmenting) قابلیت‌های فعلی انسان را بهبود می‌دهند یا کمبودهایش را جبران می‌کنند. حوزه رباتیک برای تقویت انسان حوزه‌ای است که خیلی زود در آن خیال به واقعیت تبدیل می‌شود و ربات‌ها می‌توانند به افزایش سرعت و قدرت بشر کمک کنند. برخی نمونه‌های ربات‌های کمکی فعلی بازوهای اندام‌سازی رباتیک یا اسکلت‌های خارجی هستند که برای بلند‌کردن وزن‌های سنگین به‌کار می‌روند.
کاربرد ربات‌ها
امروزه، ربات‌ها در سطح گسترده‌ای در زندگی روزمره کاربرد دارند؛ به‌همین‌دلیل، به فناوری ایدئال آینده تبدیل شده‌اند. خیلی زود ربات‌هایی را شاهد خواهیم بود که تقریبا همه‌جا حضور دارند. ربات‌ها را در بیمارستان‌ها و هتل‌ها و حتی جاده‌ها می‌توانیم ببینیم. برخی از کاربرد‌های ربات‌ها ازاین‌قرارند:
- کمک به اطفای حریق جنگل
- همکاری با انسان در واحدهای تولیدی
- ربات‌های همراه افراد سالمند
- دستیارهای جراحی
- تحویل غذا و بسته‌بندی
- ربات‌های خانگی خودکار که وظایفی مثل جارو‌کردن یا چمن‌زنی را انجام می‌دهند.
- کمک به یافتن کالا و حمل آن‌ها در انبارها
- مأموریت‌های جست‌وجو و نجات پس از فجایع طبیعی
- کشف‌کنندگان مین در مناطق جنگی
تولید
صنعت تولید شاید قدیمی‌ترین و شناخته‌شده‌ترین حوزه کاربرد ربات‌ها باشد. ربات‌های تولیدی co bot هم نامیده می‌شوند (ربات‌هایی که درکنار انسان کار می‌کنند). این ربات‌ها عملکرد بهینه‌ای برای آزمایش و مونتاژ محصولاتی مثل خودروها و تجهیزات صنعتی دارند. براساس تخمین‌ها، بیش از سه‌میلیون ربات صنعتی در دست استفاده هستند.
لجستیک
ربات‌های حمل‌و‌نقل و کنترل کیفی به یکی از ضروریات شرکت‌های خرده‌فروشی و لجستیک تبدیل شده‌اند. مردم انتظار دارند بسته‌هایشان با سرعت به‌دستشان برسند؛ ازاینرو، شرکت‌های لجستیکی از ربات‌ها در انبارها و حتی جاده‌ها برای کمک به حداکثرسازی کارایی زمانی استفاده می‌کنند. در‌حال‌حاضر، ربات‌ها وظیفه برداشتن کالا از قفسه‌ها و حمل‌و‌نقل آن‌ها در انبار و بسته‌بندی را انجام می‌دهند. علاوه‌بر‌این، ظهور ربات‌های لست مایل (ربات‌هایی که به‌صورت خودکار بسته‌ها را به در منازل می‌رسانند)، در آیندهای نزدیک ملاقات حضوری با ربات‌های لجستیکی را امکان‌پذیر می‌سازند.
ربات‌های خانگی
ربات‌های خانگی زمانی به داستان‌های علمی‌تخیلی محدود بودند؛ اما امروزه می‌توان این ربات‌ها را در بسیاری از خانه‌ها پیدا کرد. این ربات‌ها به کارهای عادی و روزمره کمک و وظایف را یادآوری و بچه‌ها را سرگرم می‌کنند. شناخته‌شده‌ترین نمونه ربات‌های خانگی جاروبرقی خودکار رومبا است. علاوه‌بر‌این، ربات‌ها برای انجام تمام کارها مثل چمن‌زنی تا نظافت استخرها به‌تکامل رسیده‌اند.
ربات‌های سفر
آیا چیزی تخیلی‌تر از خودروهای خودکار وجود دارد؟ این خودروهای خودران دیگر به داستان‌های تخیلی محدود نیستند. خودروهای خودران که ترکیبی از علوم داده و رباتیک هستند، تقریبا کل دنیا را گرفته‌اند. خودروسازهایی مثل تسلا، فورد، وایمو، فولکس واگن و BMW در حال کار روی موج بعدی سفرها برای لذت‌بردن از رانندگی هستند. شرکت‌های اشتراک‌گذاری سفر مثل اوبر و لیفت هم در حال ساخت وسایل نقلیه خودکاری هستند که به عملگر انسانی نیاز ندارند.
بهداشت و درمان
ربات‌ها تقریبا در تمام جنبه‌های بهداشت و درمان از عمل‌های جراحی تا بات‌های کمک‌کننده به احیای افراد به‌کار می‌روند. از این گروه می‌توان به دستیارهای درمانی تویوتا اشاره کرد که به افراد در بازیابی توانایی راه‌رفتن کمک می‌کنند یا ربات TUG که برای پرسه‌زنی خودکار در بیمارستان و انتقال داروها و وسایل نظافت طراحی شده‌اند. به‌تازگی شرکت‌های داروسازی برای تسریع مبارزه با کووید ۱۹ از ربات‌ها استفاده می‌کنند. این بات‌ها برای پر‌کردن و آب‌بندی سواب‌های آزمایش کووید ۱۹ استفاده می‌شوند و برخی تولیدکنندگان برای تولید PPE و دستگاه تنفس مصنوعی آن‌ها را به‌کار می‌گیرند.
مزایا و معایب ربات‌ها
رباتیک تحولی جدید در دنیای دیجیتال محسوب می‌شود و کارهای انسان را بسیار ساده کرده است. ربات‌ها در سطح گسترده‌ای در صنایع تولیدی، آزمایشگاه‌ها، کنترل ترافیک، پژوهش و انجام مأموریت‌های نظامی کاربرد دارند. برای درک منطق ساخت ربات‌ها باید با مزایا و معایب آن‌ها آشنا شویم.
مزایای ربات‌ها
انسان باید از اهمیت استفاده بهینه ربات‌ها آگاه باشد و بداند چه زمانی از آن‌ها استفاده کند. ربات‌ها می‌توانند به نقاطی بروند که حیات و تنفس برای انسان دشوار است. آن‌ها می‌توانند اطلاعاتی را فراهم کنند که دستیابی به آن‌ها برای انسان دشوار است. ربات‌ها برای انجام وظایفشان به پرداخت حقوق یا خوردن غذا نیازی ندارند و تنها به انرژی نیاز دارند. هیچ انسانی وظایف یکنواخت را دوست ندارد و با انجام آن‌ها کسل می‌شود؛ اما ربات‌ها هیچ شکایتی نمی‌کنند. برخی از مزایای ربات‌ها بدین‌شرح‌اند:
- هزینه: واضح‌ترین مزیت ربات‌ها هزینه آن‌ها است. ربات‌ها از اغلب همتایان انسانی خود هزینه کمتری دارند و این هزینه‌ها روزبهروز در حال کاهش هستند.
- توانایی‌ها: توانایی‌ها و قابلیت‌های انسان روزبهروز در حال گسترش هستند.
- بهره‌وری: ربات‌ها می‌توانند ساعت‌ها بدون خستگی و بدون نیاز به خدمات و نگه‌داری کار کنند؛ درنتیجه، به‌طور چشمگیری مفیدتر از انسان هستند.
- دقت: ربات‌ها درمقایسهبا انسان دقیق‌تر هستند. برای مثال، دستان ربات مانند دستان انسان نمی‌لرزد. علاوه‌بر‌این، کوچک‌تر و چابک‌تر از انسان هستند؛ درنتیجه، برای کارهایی مثل جراحی مفید هستند؛ زیرا با دقت بیشتری عمل می‌کنند.
- قدرت: بدون شک ربات‌ها از قدرت بیشتری درمقایسهبا همتایان انسانی‌شان برخوردار هستند.
- سرعت: ربات‌ها می‌توانند به‌طور چشمگیری سریع‌تر از انسان کار کنند.
- اندازه: ربات‌ها را می‌توان متناسب با وظایف در هر ابعادی تولید کرد.
- محیط: ربات‌ها می‌توانند در محیط‌های بسیار خشن و دشوار مثل فضا، محیط بدون آب، زیر آب، آتش و بسیاری از شرایط سخت دیگر به فعالیتشان ادامه دهند؛ درنتیجه، برای ایمنی انسان می‌توان ربات را جایگزین او کرد.
- وظایف سخت و ناخواسته: ربات‌ها می‌توانند وظایف ناخوشایند برای انسان را انجام دهند. برای مثال، بسیاری از کاوشگرهای رباتیک که به منظومه شمسی ارسال شدند، هرگز به زمین بازنگشتند.
- ابزار جنگی: استفاده از ربات‌ها به‌جای ابزار جنگی می‌تواند خطر جانی افراد را کاهش دهد.
از ربات‌ها می‌توان در محیط‌های دشوار و خشن فضایی استفاده کرد
معایب ربات‌ها
- نابودی مشاغل: بزرگ‌ترین معضل ربات‌ها ازبین‌رفتن مشاغل بسیاری از افراد است. برای مثال، ربات‌ها مجموعه وسیعی از مشاغل، به‌ویژه در صنایع خودروسازی را از بین برده‌اند.
- عملکرد محدود: ربات‌ها در انجام وظایف تعریف‌شده عملکرد بسیار خوبی دارند؛ اما نمی‌توانند از عهده کارهای غیرمنتظره برآیند.
- نبود هوش: ازآنجاکه ربات‌ها هوشمند یا حساس نیستند، نمی‌توانند نتایج کارشان را خارج از برنامه‌نویسی از‌پیش‌تعریف‌شده بهبود دهند. به‌‌عبارت‌دیگر، ربات‌ها حداقل فعلا نمی‌توانند فکر کنند.
- نبود هوش و آگاهی: ربات‌ها احساس یا آگاهی ندارند؛ درنتیجه، از حس همدردی و تمام مزایای مرتبط با احساسات محروم‌اند. به‌همین‌دلیل، امکان کمک‌کردن و امدادرسانی آن‌ها به انسان‌ها محدود می‌شود.
- مستعمره‌سازی: با اینکه می‌توان ربات‌ها را به سیاره‌های دیگر و ماه‌های دوردست ارسال کرد، نمی‌توان تنها به‌کمک ربات‌ها جامعه‌ای مستقل را ایجاد کرد.
- خطرناک: ربات‌ها می‌توانند بسیار خطرناک باشند. ربات‌ها صرف‌نظر از اینکه برای خراب‌کاری یا به‌عنوان ابزار جنگی ساخته شوند، می‌توانند به‌شدت به زیان بشر باشند.
آینده ربات‌ها
ماشین‌های پیچیده با سرعت در حال تولید هستند. در آینده، ربات‌ها بسیاری از وظایف انسان را برعهده می‌گیرند. ربات‌ها براساس ماهیت و نوع وظایف کارهای زیر را می‌توانند انجام دهند:
- مجری خدمات مشتری: مجری‌های خدمات مشتری برای عملکرد صحیح به هوش اجتماعی یا احساسی زیادی نیاز ندارند. بسیاری از شرکت‌ها برای بخش پشتیبانی مشتری و پرسش‌وپاسخ به هوش مصنوعی وابسته هستند. ربات‌های چت نه‌تنها به بخش مهمی از روابط مشتری تبدیل شده‌اند؛ بلکه از تعداد زیادی از پرس‌وجوهای داخلی هم پشتیبانی می‌کنند.
- کتابداری و ورود داده‌ها: ممکن است در آیندهای نزدیک تخصص کتابداری دیگر برعهده انسان نباشد. همچنین، به جای استفاده از انسان برای کارهایی مثل ورود داده و کتابداری، می‌توان از یادگیری ماشین و هوش مصنوعی استفاده کرد.
- پذیرش هتل: در آینده، برای بررسی ورودوخروج در هتل‌های بزرگ و کوچک به پذیرنده‌های انسانی نیازی نخواهد بود. امروزه، حتی در صنایع فست‌فود مردم می‌توانند سفارششان را ازطریق صفحات نمایش ثبت کنند. با معرفی هوش مصنوعی، ممکن است ربات‌ها وظیفه سفارش‌گیری و دیگر کارهای مرتبط را برعهده بگیرند.
- غلط‌گیری: با اینکه ویرایش ازنظر درجه‌بندی و درک عمل پیچیده‌ای است، غلط‌گیری کار ساده‌ای است. کشف خطاهای گرامری و ساختار جمله و دیگر خطاها را می‌توان به‌راحتی ازطریق اپلیکیشن‌های مختلف خودکارسازی کرد. برای مثال، Grammerly یکی از اپلیکیشن‌های مشهور تصحیح غلط است.
- داروسازی و تولید: امروزه، ربات‌ها در سطح وسیع‌تری در زمینه‌های داروسازی و تولید به‌کار می‌روند و در آینده، بسیاری از مشاغل انسانی را اشغال خواهند کرد. حتی در آزمایشگاه‌های داروسازی ربات‌ها می‌توانند پا‌به‌پای دانشمندان فعالیت و زمینه را برای محیطی ایمن فراهم کنند.
- خدمات خرده‌فروشی: سرویس‌های خودکار جایگزین افرادی شده‌اند که عمل فروش را انجام می‌دهند. در آینده، ربات‌ها در بسیاری از فروشگاه‌ها جایگزین نیروی انسانی می‌شوند و می‌توانند الگوهای مشتری را درک کنند.
- خدمات پیک: هوش مصنوعی تغییرات اقتصادی و اجتماعی متعددی برای صنعت انتقال کالا به‌ارمغان آورده است. پهپادها و ربات‌ها در سطح گسترده‌ای برای تحویل کالا در حال گسترش هستند. با رونق اتوماسیون رباتیک صنایع حمل‌و‌نقل بیشتر تحت‌تأثیر قرار خواهند گرفت.
- پزشکان: در‌حال‌حاضر، ربات‌های جراح و استفاده از آن‌ها برای عمل‌های جراحی مهم در سراسر دنیا را شاهد هستیم؛ درنتیجه، جایگزینی کامل آن‌ها با انسان فقط به زمان بستگی دارد. پزشک‌های رباتیک می‌توانند درمان‌های اثربخش و دقیق‌تری درمقایسهبا همتایان انسانی‌شان ارائه کنند و احتمال عفونت و خطای انسانی را کاهش دهند.
- سربازها: در آیندهای نزدیک، ربات‌ها در سطح گسترده برای عملیات نظامی مثل تجسس و هوش به‌کار خواهند رفت.
- راننده اتوبوس و تاکسی: به‌احتمال ۹۸ درصد بخش اتوبوس‌رانی و تاکسی‌رانی در آینده کاملا خودکار خواهد شد. امروزه، خودروهای خودران تولید می‌شوند؛ اما هنوز راه زیادی تا خودکارسازی کامل وسایل نقلیه باقی مانده است. به‌نقل از لس‌آنجلس تایمز، در دَه سال آینده کامیون‌های خودران را می‌توان جایگزین ۱/۷ میلیون راننده آمریکایی کرد.
- تحلیلگر پژوهشی بازار: تحلیلگران پژوهشی برای هر سازمانی ضرورت دارند. این تحلیلگرها برای افزایش عملکرد کسب‌وکار خود بازار را مطالعه می‌کنند. ربات‌های مجهز به هوش مصنوعی هم به‌دلیل داده‌های جامعی که ارائه می‌کنند، محبوب‌تر شده‌اند.
- گاردهای امنیتی: هوش مصنوعی در زمینه امنیتی فیزیکی هم پیشرفت کرده است. برای مثال، ربات امنیتی Yelp می‌تواند ساختمان را با دوربین‌های باکیفیت بررسی کند. همچنین، با حسگر مادون قرمز و میکروفون جهتدارش به کشف هر نوع فعالیت مشکوک کمک می‌کند. به‌احتمال ۸۴ درصد بخش امنیت در آینده کاملا خودکار خواهد شد.
در آیندهای نه‌چندان دور تاکسی‌ها و اتوبوس‌های خودران جایگزین نیروی انسانی خواهند شد
مشاغلی که جایگزین رباتیک ندارند
خلاقیت انسان هیچ محدودیتی ندارد. مهارت‌های تفکر استراتژیک، رهبری، حل اختلاف، مذاکره، هوش هیجانی و همدردی از ویژگی‌هایی هستند که حداقل فعلا جایگزین رباتیک یا هوش مصنوعی برایشان وجود ندارد. برخی از این مشاغل عبارت‌اند از:
- مدیر منابع انسانی: بخش منابع انسانی شرکت به مدیران انسانی برای مدیریت اختلاف‌‌های میان‌فردی نیاز دارد. انسان‌ها مهارت‌های استدلال دارند. ربات‌ها نمی‌توانند احساسات انسان را درک کنند؛ ازاینرو، حداقل در آیندهای نزدیک نمی‌توانند مشاغل منابع انسانی را برعهده بگیرند. احتمال جایگزینی ربات‌ها در این بخش تنها ۰/۵۵ درصد است.
- نویسنده‌ها: نویسنده‌ها محتوای نوشتاری اصیل را ایده‌پردازی و تولید می‌کنند و تمام بخش‌های متن آن‌ها منحصر‌به‌فرد است. ماشین‌ها هرگز نمی‌توانند مانند انسان اثری منحصر‌به‌فرد خلق و با انسان‌های دیگر ارتباط برقرار کنند؛ زیرا نویسندگی به خلاقیت و همدردی نیاز دارد؛ درنتیجه، حداقل در آینده نزدیک ربات‌ها جایگزین نویسنده‌ها نخواهند شد.
- وکالت: وکلا باید به‌اندازه کافی باهوش باشند تا بتوانند قوانین را به‌سود خود تفسیر کنند. ربات هرگز به چنین نقطه دقیقی در مباحثه و دفاع نخواهد رسید. ربات‌ها از هوش هیجانی برای متقاعد‌کردن افراد بی‌بهره‌اند و تنها در پردازش مدرک می‌توانند به وکلا کمک کنند.
- مدیریت کل: مدیران کل طیف گسترده‌ای از کارها را انجام می‌دهند و باید تیم‌های گسترده همکار خود را نیز ترغیب کنند. هر رهبری با مثلثی از مهارت‌های رهبری در ارتباط است و هیچ فرمول مطلقی برای تبدیل‌شدن به بهترین رهبر یا الگوریتمی بنیادی وجود ندارد. ربات‌ها نمی‌توانند احساسات افراد شرایط ذهنی آن‌ها را درک کنند؛ درنتیجه، برای این شغل مناسب نیستند.
- دانشمندان: ساعت‌ها کار مستمر پژوهشی و کنجکاوی برای اختراعی جدید و بسیاری از ویژگی‌ها دیگر را نمی‌توان تنها با یک ماشین جایگزین کرد. ربات‌ها تنها می‌توانند در تحلیل داده‌ها به دانشمندان کمک کنند؛ اما نمی‌توانند خلاقیت زیادی داشته باشند.
- روان‌پزشکی: حتی بهترین دانشمندان و پزشکان جهان کاملا به عجایب مغز انسان پی نبرده‌اند. ربات‌ها نمی‌توانند ذهن انسان را درک و احساساتشان را بیان یا با دیگران همدردی کنند؛ درنتیجه، حداقل در آینده نزدیک ربات روان‌پزشک را شاهد نخواهیم بود.
- برنامه‌ریزهای رویداد: برنامه‌ریزها معمولا کارهایی مثل مذاکره و هماهنگی با دیگر افراد را انجام می‌دهند. برنامه‌ریزی رویداد مستلزم خلاقیت و هماهنگی است. آیا ماشین از مهارت‌های سازمانی و هماهنگی برخوردار است؟ قطعا خیر؛ درنتیجه، بعید است ربات‌ها این مشاغل را تصاحب کنند.
- طراحان گرافیک: طراحی گرافیک عملی تخصصی و هنری است و طراح گرافیک باید به درکی از نیازها و خواسته‌های مشتری‌اش برسد. قطعا مشتری نیازهای منحصر‌به‌فردی دارد و ماشین نمی‌تواند تمام آن‌ها را درک کند؛ درنتیجه، ربات‌ها نمی‌توانند چنین مشاغلی داشته باشند.
- مدیران روابط‌عمومی: مدیران روابط‌عمومی (PR) به شبکه‌ای از روابط و تماس‌ها وابسته هستند. آن‌ها باید آگاهی درباره مسئله‌ای را افزایش دهند و سرمایه‌ها را جذب کنند. مدیران روابط‌عمومی با افراد در ارتباط هستند و آن‌ها را به مشارکت در کمپین فرامی‌خوانند. این نیاز موقعیتی ایمن را برای چنین شغل‌هایی ایجاد می‌کند.
- توسعه‌دهندگان نرم‌افزار: توسعه نرم‌افزار برای انسان‌ها کاری دشوار است. این شغل نیازمند زمان کافی و سرمایه‌گذاری مهارتی بر ایجاد اپلیکیشن‌ها و نرم‌افزار است. ازآنجاکه مشتری‌ها نیازهای متفاوتی دارند، محصول باید سفارشی و بی‌نقص باشد. ربات یا هوش مصنوعی به‌سختی می‌تواند محصولی واکنش‌گرا متناسب با نیازهای مشتری را طراحی کند.
- مدیران پروژه: مدیر پروژه مسئولیت هدایت پروژه را از آغاز تا پایان برعهده دارد. مدیران پروژه باید روابط ثابتی با دیگران داشته باشند. ربات‌ها یا هوش مصنوعی می‌توانند تا اندازه‌ای به مدیران پروژه کمک کنند؛ اما ربات نمی‌تواند این مشاغل را کاملا تصاحب کند. افزون‌براین، فعالیت‌هایی مثل زمان‌بندی و برنامه‌ریزی‌ها به‌سرعت در حال تغییر هستند و الگوی مشخصی برای آن‌ها وجود ندارد که برای ربات درک‌کردنی باشد.
سخن پایانی
امروزه، ربات‌ها به‌سرعت در حال توسعه و یادگیری و تطبیق با محیط اطراف خود هستند. ربات‌ها تا اندازه‌ای می‌توانند بر مشاغل تأثیر بگذارند؛ اما حداقل در زمان حال فاقد مهارت‌های مهمی مثل همدردی و تفکر شناختی و هوش هیجانی هستند. برخی مشتری‌ها هم نماینده‌های انسانی را به ربات ترجیح می‌دهند.
در سال‌های گذشته، بسیاری از افراد تصور می‌کردند با ظهور کامپیوتر شغلشان را از دست خواهند داد؛ اما امروزه کامپیوترها بخشی از زندگی روزمره افراد هستند و زمینه را برای ظهور مشاغل جدید فراهم کردند. انتظار می‌رود ربات‌ها تحولی نیز در زندگی انسان به‌وجود بیاورند؛ درنتیجه، نیروی کار آینده باید خود را با این شرایط تطبیق دهد.
روش قدیمی کارها تغییر می‌کنند و منابع جدید اشتغال به‌وجود می‌آیند و ربات‌های مجهز به هوش مصنوعی نیز تمام وظایف تکراری و مکانیکی را برعهده خواهند گرفت. همچنین، ماشین‌ها بخش زیادی از تفکر تحلیلی را انجام خواهند داد که مستلزم تفکر انتقادی است. دراین‌میان، منابع انسانی نیز مهارت‌هایش را پیوسته باید ارتقا دهد.
اشتراک گذاری با دوستان
