هر آنچه از هدست واقعیت ترکیبی اپل انتظار داریم

گفته می‌شود نخستین هدست واقعیت ترکیبی اپل با مشخصات سخت‌افزاری بسیار قوی در سال ۲۰۲۲ معرفی و عرضه می‌شود. در این مقاله به شرح ویژگی‌های این محصول می‌پردازیم.

در ماه‌های اخیر شایعات مبنی بر پروژه مخفی و یک هدست معرفی‌نشده از سوی اپل به‌شدت داغ شده است. گزارش‌ها حاکی از آن است که نخستین هدست اپل به ‌جای استفاده‌ی مستقل از فناوری واقعیت افزوده یا واقعیت مجازی، تلفیقی از هر دو فناوری را به‌عنوان محصولی شاخص و مشخصات سخت‌افزاری بسیار قوی ارائه می‌دهد. در این مقاله قصد داریم با نگاهی به تمامی شایعات، به‌صورت موشکافانه‌ای هدست واقعیت ترکیبی و نقشه‌ی راه اپل را مورد برسی قرار بدهیم. در ادامه با زومیت همراه باشید.

سال‌ها پیش، اپل نخستین کامپیوتر تجاری و متعاقب آن، نخستین ماوس، سیستم‌عامل گرافیکی و گوشی هوشمند را برای بازار مصرفی رونمایی و روانه‌ی بازار کرد؛ حال بعد از چندین سال صنعت نیازمند تغییر اساسی و دمیدن روحی تازه با ورد تکنولوژی‌های جدید است و شاید دستگاه‌های قابل نصب روی سَر (HMD) نقطه‌ی عطفی در رسیدن به این هدف باشند.

تاکنون شرکت‌های متعددی از هدست‌ واقعیت مجازی و واقعیت افزوده رونمایی کرده‌اند یا در شرف رونمایی آن‌ها هستند؛ بنابراین اپل نخستین شرکتی نیست که اهمیت این محصولات را درک کرده است. متأسفانه محصولات کنونی نتوانسته‌اند قدرت و پتانسیل عظیم این فناوری را به نمایش بگذارند، خود را مانند گوشی‌های هوشمند عمومی کنند و درنهایت، به سهم ناچیزی از بازار رضایت داده‌اند. ساخت هدست واقعیت ترکیبی و عینک واقعیت افزوده اپل از این جهت مهم است که غول دنیای فناوری به‌طرز عجیبی در تجاری‌سازی محصولات موفق عمل می‌کند. برای مثال، دو نمونه از موفقیت‌های اخیر این شرکت به اپل واچ و هدفون‌های کاملاً بی‌سیم ایرپاد بازمی‌گردد.

اپل واچ نخستین ساعت هوشمند بازار نبود و ایرپاد نیز به همچنین، اما می‌توان گفت هر دو نقش بسزایی در گسترش و شناساندن این محصولات به کاربران ایفا کرده‌اند؛ به‌طوری که با ورود آن‌ها فروش ساعت‌های هوشمند و هدفون‌های بی‌سیم به میلیون‌ها نسخه در سال رسیده و صنعت پوشیدنی‌ها نیز به‌صورت روزافزون در حال رشد است. هدست واقعیت ترکیبی اپل می‌تواند همین رویه را پیش بگیرید و بار دیگر این محصولات تردشده را از نو تعریف کند.

پس از مدت‌ها، تعامل با کامپیوترها می‌تواند از نو تعریف شود

برای تقریباً پنجاه سال، مفهوم و هویت کامپیوتر تا حد زیادی ثابت مانده است. مدت‌ها است که ما در حال مشاهده سیستم‌‌عامل روی نمایشگر دوبعدی هستیم که ازطریق ماوس و صفحه‌کلید کنترل می‌شود؛ اما با استفاده از فناوری واقعیت افزوده و به‌ویژه ظهور عینک‌های AR که در چند سال آینده عرضه خواهند شد، این فرصت وجود دارد که ازطریق سیستم‌عامل متکی بر ژست‌های حرکتی روی سطوح و هوا، نحوه تعامل ما با رایانه از نو تعریف شود.

پس از گذشت پنج دَهه، آی‌مک‌ها و سایر کامپیوترهای شخصی از نظر سخت‌افزار و طراحی، رشد نمایی تجربه کرده‌اند؛ اما ماهیتِ عملکرد و تعامل آن‌ها با کاربران تغییر خاصی نکرده است و درست مانند Apple II، هنوز با ماوس و صفحه‌کلید کنترل می‌شوند و محتوای تصویری را روی نمایشگر دوبعدی نمایش می‌دهند. در شرایطی که مفهوم کلی رایانه‌ ثابت مانده است، الزامات و چالش‌های محل کار به‌طور مداوم در حال افزایش است. علاوه‌براین، نوآوری در گوشی‌های هوشمند نیز به‌طور مداوم در حال کاهش است و اغلب شرکت‌ها خود را وارد بازی اعداد و ارقام کرده‌اند.

در این میان، غول‌های فناوری می‌کوشند عینک‌ واقعیت افزوده خود را به‌عنوان بخشی از شرط‌بندی برای آینده در چشم‌اندازی ۳ تا ۵ ساله رونمایی و روانه‌ی بازار کنند. با این اوصاف، شاید واقعیت افزوده و واقعیت مجازی مهم‌ترین تکنولوژی‌های آینده و ناجی حفظ نوآوری باشند که می‌توانند استانداردهای جدیدی در صنعت ایجاد کنند. البته از این نکته نباید غافل شد که کامپیوترهای شخصی و گوشی‌های هوشمند منسوخ نخواهند شد و احتمالاً همراه‌با تکنولوژی‌های مذکور یک اکوسیستم واحد را تشکیل می‌دهند.

واقعیت مجازی چیست

واقعیت مجازی (VR) یک تجربه‌ی شبیه‌سازی‌شده است که می‌تواند نمایی شبیه به دنیای واقعی یا کاملاً متفاوت از آن را ارائه بدهد. برنامه‌های واقعیت مجازی شامل سرگرمی (مثلاً بازی‌های ویدیویی) و آموزش (آموزش پزشکی یا نظامی) است. دیگر انواع متمایز فناوری به سبک VR شامل واقعیت افزوده و واقعیت ترکیبی است که گاهی اوقات به‌عنوان واقعیت گسترده یا XR نیز شناخته می‌شود.

در حال حاضر، سیستم‌های استاندارد واقعیت مجازی برای حضور فیزیکی کاربر در یک دنیای خیالی یا مجازی، از هدست‌ها یا محیط‌های برنامه‌ریزی‌شده به‌منظور تولید تصاویر واقعی، صداها و سایر احساسات استفاده می‌کنند. شخصی که از تجهیزات واقعیت مجازی استفاده می‌کند قادر است به دنیای ساختگی نگاه و در آن حرکت کند و با ویژگی‌ها یا موارد مجازی تعامل برقرار کند. این اثر معمولاً توسط هدست‌های VR متشکل از یک دستگاه نصب‌شده روی سَر با یک نمایشگر کوچک در جلوی چشم ایجاد می‌شود؛ اما همچنین می‌تواند ازطریق اتاق‌های مخصوص طراحی‌شده با چندین نمایشگر بزرگ ایجاد شود. واقعیت مجازی به‌طور معمول شامل بازخورد شنیداری و ویدئویی است. بااین‌حال، ممکن است انواع دیگر بازخورد حسی و نیرو را ازطریق ادراک لمسی ارائه بدهد.

ریشه‌های دقیق پیدایش واقعیت مجازی تا حدودی به دلیل دشوار بودن تدوین تعریفی واحد برای این مفهوم، بسیار دشوار است؛ اما برخلاف تصورات اولین مفاهیم مرتبط با آن، به قرن‌ها پیش و برخی از تکنیک‌های نقاشی موسوم به تکثیر جهان مصنوعی در دوره‌ی رنسانس بازمی‌گردد. سایر عناصر مرتبط و تکمیل‌کننده‌ی مفهوم واقعیت مجازی از اوایل دهه ۱۸۶۰ ظاهر شدند. در آن زمان، آنتونین آرتو معتقد بود که توهم از واقعیت متمایز نیست و استدلال می‌کرد که تماشاگران در یک نمایش باید ناباوری را به حالت تعلیق درآورند و درام روی صحنه را به‌عنوان واقعیت در نظر بگیرند. اولین اشاره به مفهوم مدرن‌تر واقعیت مجازی از داستان‌های علمی تخیلی سرچشمه می‌گیرد.

در سالیان بعد انبوهی از شرکت‌ها و دانشمندان تحقیق‌وتوسعه در رابطه با فناوری واقعیت مجازی را گسترش دادند. واقعیت مجازی تا پایان قرن بیستم، یکی از جذاب‌ترین رشته‌های تحقیقاتی شرکت‌ها و دانشمندان محسوب می‌شد و شرایط کنونی این تکنولوژی در صنعت گیمینگ، آموزش و حتی برخی اهداف نظامی نیز استفاده می‌شود. بااین‌حال، قرن ۲۱ را شاید قرن بی‌تفاوتی به این تکنولوژی بسیار غنی دانست. ظاهراً این بی‌تفاوتی در حال تغییر است و شرکت‌های بزرگی همچون، فیسبوک، اپل، گوگل، مایکروسافت و... تمرکز و سرمایه‌گذاری عظیمی را برای پیشبرد این فناوری صرف کرده‌اند و به‌نوعی این فناوری را جزوی از چشم‌انداز و انقلاب بعدی صنعت می‌دانند.

ساخت هدست واقعیت ترکیبی اپل

اپل سال‌ها است که روی فناوری یادشده کار می‌کند؛ اما تاکنون، توسعه‌ی این نوع از محصولات را در شرایط آزمایشگاهی مغتنم دانسته و همچنان در حال آزمون‌وخطا است. علاوه بر این، گنجینه‌ای از پتنت‌های اپل مرتبط با فناوری AR و VR، جدیت و ریسک بزرگ اپل برای آینده‌ی این محصولات را نشان می‌دهد.

اولین زمزمه‌ها در رابطه هدست واقعیت مجازی اپل به زمان رونمایی از آیفون ۶ بازمی‌گردد و برخی پتنت‌ها در آن مقطع، دستگاهی را نشان می‌دادند که از گوشی آیفون به‌عنوان نمایشگری برای تعامل با دنیای مجازی بهره می‌گرفت. طبق روال معمول، اپل هیچ‌گونه اطلاعاتی در رابطه با محصولات در دست توسعه ارائه نداده است؛ اما گزارش‌های اخیر نشان می‌دهد که اولین پوشیدنی قابل نصب‌ روی سَر (HMD) اپل متمرکز بر فناوری واقعیت ترکیبی (MR) خواهد بود و غول فناوری کوپرتینو برای به رخ کشیدن قدرت این فناوری، قصد دارد اولین محصولش را با مشخصات فوق پیشرفته‌ای معرفی و روانه‌ی بازار کند.

افزون بر این، گفته می‌شود محصول دیگری با نام احتمالی اپل گلس (Apple Glass)، وارد مرحله‌ی سوم توسعه و طراحی شده است و احتمالاً اپل در فرایند طراحی آن با چالش‌هایی مواجه شده و عرضه‌ی آن را تا سال ۲۰۲۵ به تأخیر انداخته است. اعتقاد بر این است که اپل گلس می‌تواند تلاقی آیفون و دستگاه واقعیت افزوده‌ای به شکل عینک‌های امروزی باشد. احتمالاً این محصول بسیار ارزان‌تر از برادر پیشرفته‌اش خواهد بود و به‌نوعی بازار مصرفی و عموم مردم را هدف قرار می‌دهد. ناگفته نماند اپل در یک چشم‌انداز بلندمدت، درصدد این است که لنزهای چشمی واقعیت افزوده را به‌عنوان محصولی انقلابی در سال ۲۰۳۰ معرفی کند.

قیمت و تاریخ عرضه هدست واقعیت ترکیبی اپل

تاکنون، اطلاعات متعددی از برخی تحلیلگران مبنی بر چارچوب‌های زمانی برای معرفی هدست واقعیت ترکیبی اپل منتشر شده است و اغلب آن‌ها بر یک اصل واحد متمرکز بوده‌اند. اعتقاد بر این است که کوپرتینونشین‌ها بازه‌ی زمانی سال ۲۰۲۲ را برای معرفی نخستین هدست خود در نظر گرفته‌اند و احتمالاً این محصول در نیمه‌ی دوم همان سال معرفی و روانه‌ی بازار می‌شود. البته این احتمال نیز وجود دارد که اپل محصول یادشده را در سال ۲۰۲۲ رونمایی و عرضه‌ی آن را به زمان دیگری موکول کند. برای یادآوری، اپل کامپیوترهای مک پرو جدید را در خردادماه ۱۳۹۸ رونمایی و آن را با چند ماه تأخیر در آذر همان سال عرضه کرد.

به‌گفته‌یمارک گِرمن از بلومبرگ، اپل می‌تواند از هدست در کنفرانس توسعه‌دهندگان (WWDC) امسال رونمایی و سپس عرضه آن را به سه‌ماهه پایانی ۲۰۲۲ یا اوایل ۲۰۲۳ موکول کند. مینگ-چی کو، تحلیلگر نام‌آشنای محصولات اپل نیز ‌مانند گرمِن معتقد است که این محصول می‌تواند در سال ۲۰۲۲ به بازار عرضه شود. این اطلاعات همچنین جزئیاتی در مورد قیمت این هدست ارائه داده و ادعا می‌شود که اپل برچسب قیمتی این هدست را بیشتر از ۳۰۰ تا ۹۰۰ دلار سایر رقبا تعیین خواهد کرد و احتمالاً اپل با توجه به سخت‌افزار قوی، قیمت و کیفیت ساخت بالا، انتظار زیادی از فروش آن نخواهد داشت. گفته می‌شود مانند کامپیوترهای گران‌قیمت مک پرو فقط یک هدست در روز در هر فروشگاه فیزیکی اپل موجود خواهد بود.

با استناد به گزارش بلومبرگ، قیمت این دستگاه می‌تواند دو تا سه هزار دلار باشد که آن را گران‌تر از مک‌بوک پرو ۱۴ اینچی قرار می‌دهد. این در حالی است که همچنان از هدست هولولنز ۳۵۰۰ دلاری مایکروسافت ارزان‌تر است. به‌علاوه، نسخه‌ای از هدست هولولنز برای مشاغل و صنایع در حدود ۵ هزار دلار قیمت دارد. گفته می‌شود دورنمای اپل برای فروش این هدست در سال اول عرضه، در حدود ۲۵۰ هزار دستگاه تعیین شده؛ بااین‌حال، اخیرا گزارشی منتشر شده است که در آن ادعا می‌شود اپل فروش ۱۰ تا ۱۵ میلیون دستگاه را برای سال اول فروش پیش‌بینی کرده است که رقم بسیار چشمگیری محسوب می‌شود.

در طرف مقابل، مینگ‌چی کو، ادعا می‌کند که ظاهراً اپل قیمتی نزدیک به ۱۰۰۰ دلار برای پوشش طراحی و ساخت پیچیده خود تعیین خواهد کرد که بسیار ارزان‌تر از برآوردهای اولیه است و آن را به گزینه‌ی مناسبی برای بازار مصرفی تبدیل می‌کند.

فناوری پیچیده و سخت‌افزار قوی

براساس اطلاعات منتشرشده، اپل برای غوطه‌وری بیشتر کاربر، تلفیقی از فناوری واقعیت افزوده و واقعیت مجازی ارائه می‌دهد. کانون توجه اپل می‌تواند بر ارائه‌ی بازی‌ یا احتمالاً بهره‌وری و برنامه‌های آموزشی معطوف شود. گفته می‌شود این دستگاه با نام رمز N301، کاربر را در محیطی کاملاً مجازی، مانند هدست آکیولس کوئست غرق می‌کند و مانع دید محیطی کاربر می‌شود؛ اما منظره‌ای از جهان اطراف او ارائه می‌دهد تا یک اثر واقعیت ترکیبی ایجاد کند. همچنین، گفته می‌شد این محصول در آخرین مرحله از توسعه‌ی نمونه‌ی اولیه قرار دارد.

در توسعه و ارائه‌ی دستگاه‌های مبتنی بر واقعیت افزوده یا واقعیت مجازی نکته‌ی حائز اهمیت چگونگی غوطه‌ور‌ کردن کاربر در دنیای خیالی این محصولات و در عین حال تعامل با دنیای حقیقی است؛ بنابراین، HMD باید به‌خوبی فرامین کاربر را شناسایی و آن‌ها را در محیط پر جزئیات خود اعمال کند؛ از این‌رو، گفته می‌شود اپل در حال توسعه‌ی مکانیزم‌های کنترل برای دریافت فرامین کاربران است. برای مثال، دستگاهی همچون حلقه روی انگشت کاربر می‌تواند به او امکان کنترل نرم‌افزار بدهد.

اختراعات اخیر اپل نشان می‌دهد که این شرکت به ‌دنبال دستیابی به محصولی است که تشخیص بدهد فرامین از کجا صادر می‌شود و به‌صورت دقیقی آن‌ها را در دستگاه اصلی (هدست) اعمال کند. این شرکت به‌طور فزاینده‌ای از فناوری باندهای فوق وسیع (UWB) برای کمک به آیفون‌ها در مکان‌یابی یکدیگر استفاده می‌کند. اپل بارها سیستم‌های مجهز به حسگر تداخل‌سنج خودترکیب (SMI) را برای استفاده‌های مشابه مورد بررسی قرار داده است و گمان می‌رود که کنترل‌کننده‌ هدست نیز از این تکنولوژی بهره خواهد گرفت. هنوز مشخص نیست که لوازم جانبی همراه دستگاه عرضه خواهد شد یا جداگانه فروخته می‌شود؛ اما به نظر می‌رسد برخی از نمونه‌های اولیه دارای صفحه حساس به لمس برای تشخیص ژست‌های حرکتی یا دکمه‌ی موسوم به Digital Crown برای ثبت فرامین هستند.

افزون‌براین، گفته می‌شود هدست واقعیت ترکیبی مورد انتظار اپل، شامل چندین ماژول حسگر سه‌بعدی بسیار حساس به‌منظور ارائه یک رابط کاربری مبتکرانه و تشخیص حرکات دست و اشیاء خواهد بود. توانایی هدست برای شناسایی پیشرفته حرکات دست به تجربه‌ای تمام‌عیار برای کاربران منجر می‌شود که در آن کاربر می‌تواند برای مثال، دست خود را برای رها کردن مجازی بالون باز کند.

به‌منظور دستیابی به این مهم، انتظار می‌رود اپل چهار مجموعه از حسگرهای سه‌بعدی را با کیفیت و مشخصات بالاتری نسبت به نمونه‌های به‌کاررفته در گوشی‌های آیفون پیکربندی کند. در حقیقت، کیفیت رابط کاربری انسان و ماشین را می‌توان کلید موفقیت هدست واقعیت ترکیبی اپل دانست و احتمالاً توانایی‌های رابط شامل کنترل ژست، تشخیص اشیا، و همچنین ردیابی چشم، تشخیص عنبیه، کنترل صدا، تشخیص پوست، تشخیص بیان و تشخیص فراگیر خواهد بود.

استفاده از دوربین‌های متعدد

براساس اطلاعات منتشرشده، اپل قصد دارد نخستین نسل از هدست واقعیت ترکیبی‌اش را به تعداد زیادی دوربین آراسته کند و به‌موجب آن، تکنولوژی واقعیت افزوده و واقعیت ترکیبی پیشرفته‌ای ارائه‌ بدهد. احتمال می‌رود که تمامی نسخه‌ها از فناوری لایدار (LiDAR) بهره بگیرند که اپل قبلاً در مجموعه گوشی‌های آیفون ۱۲ و آیپد پرو از آن برای نقشه‌برداری سریع اشیاء و محیط استفاده کرده است.

لایدار یکی از فناوری‌های سنجش از راه دور است که با تاباندن پرتوهای لیزری به هدف و تجزیه‌وتحلیل نور بازتاب‌شده، فاصله را اندازه می‌گیرد. لایدار مشابه رادار است که بعضی اوقات نیز رادار لیزری نامیده می‌شود. اختلاف اصلی لایدار و رادار، طول موج‌های تابشی مورد استفاده است. رادار از طول موج‌هایی در ناحیه رادیویی استفاده می‌کند؛ درحالی‌که لایدار طول موج‌های لیزری بکار می‌برد.

مینگ‌چی کو ادعا می‌کند که غول دنیای فناوری در‌مجموع پانزده دوربین را در بطن هدست واقعیت ترکیبی‌اش جای خواهد داد. در مقام مقایسه، سخت‌افزار هدست‌های واقعیت مجازی کنونی معمولاً از دو تا پنج دوربین برای تعامل با محیط اطراف و انتقال تصویر به کاربر تشکیل شده است. همچنین، انتظار می‌رود هشت ماژول دوربین که عمدتاً شرکت لارگان آن‌ها را تأمین می‌کند، برای ارائه‌ی قابلیت‌ها واقعیت مجازی در اطراف هدست تعبیه شود. فناوری نهفته در این دوربین‌ها با ارائه‌ی تصاویر خارجی روی نمایشگر داخلی به کاربران اجازه می‌دهد محیط اطرافشان را ببینند.

مینگ‌چی کو معتقد است که شش ماژول بیومتریک ابتکاری نیز در کنار هشت دوربین یادشده هدست واقعیت ترکیبی کوپرتینویی‌ها را تغذیه خواهند کرد؛ البته باید به این نکته اشاره کرد که نحوه‌ی استفاده از حسگرها بیومتریک در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. این احتمال نیز وجود دارد که اپل آن‌ها را مانند فیس آی‌دی برای تشخیص هویت کاربر در پرداخت‌های دیجیتال یا حتی توانایی ضبط ویژگی‌های صورت و حرکات بدن سایر افراد برای ایجاد تجربه‌ای شبیه‌سازی‌شده استفاده کند. درنهایت، کو پیش‌بینی می‌کند ماژول تک‌دوربین برای اهداف تشخیص محیط در این هدست نصب خواهد شد.

طراحی و وزن دستگاه

تصاویر مفهومی از نمونه‌ی اولیه‌ی محصول در مراحل انتهایی توسعه، نشان می‌دهد که این هدست از زبان طراحی منحنی شکل بهره می‌گیرد و با استفاده از مواد مشبک و سربندهای قابل تعویض روی صورت کاربر متصل می‌شود. یک نمایشگر روبه‌روی دستگاه می‌تواند اطلاعات کاربر را هنگام استفاده از آن نشان بدهد. شواهد حاکی از آن است که سربندهای قابل تعویض از فناوری صوتی فضایی (صدای ۳۶۰ درجه) مانند ایرپاد مکس یا ایرپاد پرو برخوردار هستند.

درواقع، طراحی آن به‌نوعی یادآور سایر محصولات اپل است. برای مثال، هدبند و شیشه بیرونی نمایشگر بسیار شبیه به بندها و محافظ نمایشگر اپل واچ به‌نظر می‌رسد؛ درحالی‌که مشبک‌ها ما را به یاد ایرکاپ‌های گران‌قیمت ایرپاد مکس می‌اندازند. این اولین‌بار نیست که می‌بینیم یک دستگاه اپل مؤلفه‌های طراحی خود را از سایر محصولات این شرکت الهام می‌گیرد. به‌عنوان مثال، ایرکاپ‌های هدفون ایرپاد مکس از پارچه‌ای مشابه با هوم‌پاد مینی و دکمه‌ی موسوم Digital Crown آن از اپل واچ وام گرفته شده است.

به‌طور کلی، یکی از چالش‌های بزرگ اپل و سایر شرکت‌ها در فرایند توسعه‌ی هدست، وزن سنگین آن‌ها بیان می‌شود؛ اگر هدست سنگین باشد، استفاده از آن در طولانی‌مدت بسیار ناخوشایند خواهد بود و باعث خستگی سَر کاربر می‌شود. این در حالی است که با ظهور متاورس، برخی از کاربران ممکن است انتظار داشته باشند که برای ساعت‌های طولانی در جلسات مجازی باشند. پیش‌بینی می‌شود اپل برای کاهش وزن دستگاه، از پارچه به‌جای پلاستیک و آلمینوم سنگین در قاب و فریم دستگاه استفاده کند. تصاویر رندر نیز به‌خوبی نشان می‌هند دستگاه طوری طراحی شده است که وزن بسیار کمی داشته باشد.

به گفته‌ی مینگ‌چی کو، اپل در حال حاضر چندین نمونه‌ی اولیه از هدست واقعیت ترکیبی را با وزن ۲۰۰ الی ۳۰۰ گرم مورد بررسی و آزمون‌وخطا قرار داده است؛ اما او می‌گوید اگر اپل بتواند مشکلات فنی را حل کند، وزن نهایی هدست می‌تواند تنها ۱۵۰ گرم (۰٫۳۳ پوند) باشد که بسیار سبک‌تر از دستگاه‌های VR موجود است. برای درک بهتر این موضوع، باید به این نکته اشاره کرد که هدست هزار دلاری Valve Index VR، بیش از پنج برابر بیشتر از هدست اپل وزن دارد. بااین‌حال، ممکن است مشخصات یادشده مربوط به نسل دوم هدست واقعیت ترکیبی اپل باشد و مدل اولیه دارای وزنی حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ داشته باشد.

بلومبرگ در گزارش جداگانه‌ای ادعا ‌کرده است کوپرتینویی‌ها از اواخر سال ۲۰۱۵ تیم مهندسی متشکل از هزار نفر را برای توسعه‌ی دو محصول AR و VR تشکیل داده‌اند؛ اما جانی آیو (مدیر پیشین طراحی اپل)، با طرح نهایی مخالفت کرده است؛ زیرا طراحی یادشده از یک دستگاه جداگانه برای جای دادن قطعات سخت‌افزاری و پردازنده‌ها تشکل شده بود. از قرار معلوم، یکی از مشکلات در طراحی هدست مستقل اپل که تیم توسعه را به سمت طراحی ماژولار سوق داده، این بوده است که تعبیه‌ی پردازنده منجر به سنگین شدن دستگاه می‌شود و در آزمایش‌های اولیه مشکلات ناشی از کشیدگی گردن ایجاد کرده است. حال اگر گفته‌ی مینگ‌چی کو در مورد وزن هدست صحت داشته باشد، می‌توان آن را نقطه‌ی عطفی در عملی کردن این محصول در بازار مصرفی در نظر گرفت.

نمایشگر MicroLED با وضوح خیره‌کننده‌ی 8K، کاربر را در محیط خود غرق می‌کند

این فقط نمای خارجی هدست اپل نیست که امیدوارکننده به نظر می‌رسد؛ زیرا بطن این محصول می‌تواند با برخی ویژگی‌های چشمگیر همراه باشد. نمایشگر یکی دیگر از اجزای بسیار مهم و رابط میان کاربر و دنیای خیالی هدست‌ها محسوب می‌شود. کوپرتینویی‌ها قصد دارند نخستین نسل از هدست واقعیت ترکیبی خود را به پیشرفته‌ترین نمایشگر موجود مجهز کنند. پیش‌بینی می‌شود که هدست مذکور نخستین بار در محصولات اپل برای ارائه‌ی محتوا از نمایشگرهای فوق ‌پیشرفته‌ی micro LED ساخت سونی و با وضوح خیره‌کننده 8K بهره می‌گیرد. برای مقایسه، هدست HTC Vive Cosmos Elite تقریباً وضوح ۱۴۴۰ در ۱۷۰۰ پیکسل را ارائه می‌دهد.

به‌طورکلی، برخلاف LED سنتی و ماژول‌ OLED که در محصولات الکترونیکی قابل ‌حمل فعلی استفاده می‌شود، فناوری micro OLED وضوح و کارایی چشمگیر در ابعادی جمع‌وجور نوید می‌دهد. این نوع نمایشگرها به ‌جای لایه‌های شیشه‌ای مستقیما روی ویفرها ساخته شده‌اند؛ مکانیزمی که باعث می‌شود به‌طور چشمگیری نازک و کوچک‌تر از نمایشگرهای معمولی باشند.

جالب است بدانید که راس یانک، تحلیلگر صنعت نمایشگر در گزارشی جدید ادعا می‌کند که غول دنیای فناوری برای غوطه‌ورکردن کاربران در محتوای بصری قصد دارد هدست واقعیت ترکیبی‌اش را به سه نمایشگر مجهز کند. از قرار معلوم، پیکره‌ی این دستگاه شامل دو نمایشگر میکرو OLED به‌همراه یک پنل AMOLED خواهد بود و همان‌طور‌که پیش‌بینی می‌شد، سونی دو نمایشکر Micro OLED را تأمین خواهد کرد.

به‌نظر می‌رسد که نمایشگر اصلی دستگاه همان نمونه‌های میکرو OLED هستند و در این مقطع، مشخص نیست که نمایشگر امولد چه کاربردی خواهد داشت. بااین‌حال، ممکن است اپل از آن برای دید محیطی با وضوح کم بهره ببرد.

سونی اخیرا صفحه‌نمایش 4K با تراکم سرسام‌آور ۴ هزار پیکسل در هر اینچ را به‌نمایش گذاشته که برای استفاده در هدست‌های واقعیت مجازی طراحی شده است. راس یانگ معتقد است که سونی نمایشگر مذکور را به‌طور اختصاصی برای اپل طراحی کرده است و این احتمال وجود دارد که نسخه‌ی نهایی رزولوشن بیشتری داشته باشد. در‌صورت صحت این ادعا، آرایه‌ی فرضی می‌تواند ۴۰۰۰ در ۴۰۰۰ پیکسل باشد که متعاقبا نمایشگر هدست به‌صورت مورب ۱/۴ اینچ خواهد بود.

تاکنون، اطلاعات زیادی از میزان نوسازی و میدان دید نمایشگر محصول منتشر نشده است؛ اما با توجه به نزدیکی نمایشگر به چشم، نرخ نوسازی باید به‌قدری بالا باشد که تأخیر محتوا در حداقل ممکن برساند. هدست‌های رقیب معمولاً از نمایشگرهای ۹۰ هرتز یا بالاتر استفاده می‌کنند‌. باید منتظر بمانیم و ببینیم اپل در اینجا چه گزینه‌ای را انتخاب می‌کند.

قابلیت ردیابی چشم

یکی از قابلیت‌های مهم هدست واقعیت ترکیبی اپل بهره‌گیری از فناوری ردیابی چشم است که به‌عنوان وسیله‌ای برای تشخیص فرامین ورودی کاربر استفاده می‌شود. گفته می‌شود هدست واقعیت ترکیبی اپل از یک فرستنده و گیرنده‌ی ویژه برای تشخیص حرکات چشم، چشمک زدن و اطلاعات فیزیکی مرتبط استفاده خواهد کرد. به گفته‌ی صاحب‌نظران صنعت، به‌زودی ردیابی چشم مهم‌ترین فناوری رابط انسان و ماشین برای پوشیدنی‌های مبتنی بر فناوری AR و VR خواهد بود.

سیستم ردیابی چشم اپل از نظر تئوری قادر به استفاده از داده‌های جمع‌آوری‌شده از حرکت چشم برای تعیین تعاملات کاربر با یک محیط AR شبیه‌سازی‌شده است. به‌عنوان مثال، هنگام اسکن یک محیط خارجی نمایش داده‌شده، می‌توان تصاویر و محتوای روی صفحه را هم‌زمان با چشم کاربر حرکت داد. ردیابی چشم همچنین به‌عنوان یک حالت بصری از عملکرد رابط کاربری عمل می‌کند؛ زیرا کاربران می‌توانند با چشمک زدن مکرر منوها را فعال یا با خیره شدن طولانی‌مدت، به اطلاعات مربوط به یک موضوع ملموس دسترسی پیدا کنند. دستگاه مجهز به این فناوری می‌تواند با مشاهده موقعیت چشم کاربر، مناطق مشاهده را بهینه کند و این امکان را به سیستم می‌دهد که وضوح صفحه را در مناطقی که فوکوس فوری ندارند، کاهش بدهد و به موجب آن، نیازهای پردازش را حداقل برساند.

تراشه اختصاصی قدرتمند

اپل سال‌ها است که قدرتمندترین تراشه‌های مبتنی بر معماری آرم را طراحی می‌کند که کمتر شرکتی توان رقابت با آن‌ها را دارد؛ به‌طوری که غول دنیای فناوری در کامپیوترهای مک نیز به‌تازگی تراشه‌های اینتل را کنار گذاشته و از پردازنده‌ی اختصاصی خود بهره می‌گیرد؛ بنابراین، تأمین قدرت پردازشی هدست واقعیت ترکیبی کار دشواری برای اپل نخواهد بود.

به‌نظر می‌رسد که این هدست در بطن خود پذیرای ۲ تراشه برای انجام وظایف و پردازش‌های متفاوت باشد. پردازنده اصلی و رده‌بالاتر برپایه تراشه M1 خواهد بود که سال گذشته در نخستین کامپیوترهای مک مبتنی بر معماری آرم استفاده شد. این تراشه وظیفه پردازش‌های سنگین مربوط به محتوای AR و VR را برعده خواهد داشت؛ درحالی‌که پرازنده دوم ضعیف‌تر خواهد بود و پردازش‌های مربوط به مدیریت حسگرها به آن محول می‌شود.

از این‌رو انتظار می‌رود هدست واقعیت ترکیبی اپل سطح پردازشی بسیار پیشرفته‌ای در بازی‌ و سایر محتوا ارائه بدهد. از سوی دیگر، معماری تراشه مبتنی بر آرم و طراحی اختصاصی اپل فوق‌العاده کارآمد است؛ به‌حدی که مک‌بوک ایر مجهز به پردازنده‌ی M1 حتی به فن نیز احتیاج ندارد و این موضوع برای خنک نگه‌داشتن یک دستگاه جمع‌و‌جور مانند هدست واقعیت ترکیبی بسیار حائز اهمیت است.

با نگاهی به مشخصات ذکرشده، اپل هدست خود را به بسیاری از ویژگی‌های عالی مجهز کرده است؛ اما هنوز چند مورد اضافی وجود دارد که نمی‌توان از آن غافل شد. یکی از این موارد به شارژدهی باتری مربوط می‌شود. فرض کنید که بعد از چند دقیقه بازی کردن با هدست، شارژ آن تمام شود؛ قطعاً این موضوعی ناخوشایند برای کاربران خواهد بود. خوشبختانه انتخاب پردازنده بسیار بهینه خبر خوبی را نوید می‌دهد؛ زیرا هم‌اکنون تراشه‌ی سفارشی اپل منجر به عمر باتری باورنکردنی در لپ‌تاپ‌های مک‌بوک شده است و اپل به لطف پردازنده‌ی بهینه اپل می‌تواند با مصرف انرژی نمایشگر هدست با وضوح فوق‌العاده بالا مقابله کند.

سیستم‌عامل اختصاصی

سیستم‌عامل بستری فراهم می‌سازد که در آن انبوهی از نرم‌افزارهای کاربردی اجرا می‌شوند و کاربران از خدمات آن استفاده می‌کنند. همان‌طور که می‌دانید، اپل جزو معدود شرکت‌هایی محسوب می‌شود که توانایی ساخت و توسعه‌ی سیستم‌عامل برخوردار است؛ بنابراین، انتظار می‌رود که هدست اپل از سیستم‌عامل بر پایه‌ی iOS و بهینه‌شده با محیط هدست بهره بگیرد.

گفته می‌شود اپل در حال توسعه یک سیستم‌عامل ویژه با نام احتمالی rOS یا حتی realityOS است که هدست را هدایت می‌کند و برنامه‌ها و بازی‌ها باید روی این سیستم اجرا شوند. همچنین امید می‌رود که به دلیل معماری رایج تراشه‌ها در هدست و سایر دستگاه‌های اپل، یک اکوسیستم یکپارچه و سازگار را از لحاظ نرم‌افزاری شاهد باشیم. بیایید با ارائه‌ی یک مثال این موضوع را بهتر درک کنیم. فرض کنید هدست بتواند تشخیص بدهد کاربر مثلاً در اپل تی‌وی یا کامپیوتر مک خود بازی می‌کنید و سپس در صورت پشتیبانی بازی از قابلیت‌های VR محتوا را با ویژگی واقعیت ترکیبی در هدست ارائه بدهد.

یکپارچگی محیط نرم‌افزاری یک برگ برنده برای اپل خواهد بود و معدود شرکت‌هایی از این برتری برخوردار هستند. به‌طورکلی، پسندیده نخواهد بود اگر اپل هدست را محدود به کار فقط با بازی‌ها و برنامه‌های سازگار با ROS کند؛ زیرا ممکن است توسعه‌دهندگان از ساخت مجدد بازی برای سیستم‌عامل جدید منصرف شوند.

سیستم‌عامل جدید با بهره‌گیری از فناوری واقعیت افزوده و با استفاده‌ی بهینه از محیط فیزیکی کاربر، می‌تواند دوره‌ی جدیدی از بهره‌وری تعریف کند. برای مثال، در این سیستم می‌توان از فضای نامحدودی به‌ گستره‌ی دید کاربر و انبوهی از ابزارک‌ها برای بهبود تجربه بهره گرفت. ابزارک‌های یادشده در حالت دسکتاپ قرار می‌گیرند و امکان دسترسی آسان به اطلاعات مهم و مفید بدون نیاز به فضای فیزیکی زیاد فراهم می‌کنند. برای کاهش بیشتر فضای فیزیکی، گروه‌های ویجت چندین ابزارک را برای استفاده کارآمدتر از فضا ترکیب و این امکان را فراهم می‌کنند که با فشار دادن انگشت اشاره به‌راحتی با ابزارک‌ها تعامل برقرار کرد.

چشم‌انداز اپل

در بخش‌های قبل به شرح مشخصات هدست واقعیت ترکیبی اپل پرداختیم و متوجه شدیم که فناوری واقعیت مجازی و واقعیت افزوده تا چه حد می‌توانند مفید باشند. به نظر می‌رسد که اپل در صدد توسعه‌ی بلندمدت فناوری‌های مذکور است و با نگاهی به فعالیت‌های اخیر این شرکت می‌توان به‌صورت واضح اهمیت فناوری واقعیت افزوده را متوجه شد.

عینک واقعیت افزوده

طبق شنیده‌ها، اپل قصد دارد عینک واقعیت افزوده‌ی خود را با قیمت ۴۰۰ دلار در سال ۲۰۲۵ عرضه کند. پیش‌ازاین، گفته می‌شد که اپل گلس در آستانه‌ی ورود به مرحله‌ی دوم توسعه است و متعاقباً وارد مرحله‌ی سوم و احتمالاً مرحله‌ی نهایی می‌شود. با اتمام طراحی نمونه‌ی اولیه، دستگاه پوشیدنی برای تأیید مهندسی دوره‌ای ۶ تا ۹ ماهه سپری خواهد کرد. همچنین، گفته می‌شود اپل می‌کوشد وزن و دوام باتری دستگاه را بهبود بدهد.

عینک اپل اطلاعاتی از قبیل پیام‌های متنی و نقشه‌ها را روبه‌روی کاربر قرار می‌دهد و ظاهراً کاربران می‌توانند عینک را با دستیار صوتی هوشمند سیری کنترل کنند. پیش‌بینی می‌شود که این محصول به منبع پردازشی گوشی‌های آیفون متکی است؛ به‌طوری که اساسا به‌عنوان نمایشگر قابل حمل و ثانویه در نظر گرفته خواهد شد و پردازش‌های اصلی و حتی اتصال آن به اینترنت ازطریق آیفون صورت خواهد گرفت. این امر به آن دلیل است که اپل گلس باید دقیقاً مانند یک عینک ظریف و سبک باشد و برای تحقق آن، باید قطعات پردازشی سنگین و جاگیر حذف شود و عملیات پردازشی در دستگاه ثانویه صورت بگیرد.

گفته می‌شود اپل در این عینک از فناوری موج‌بَر بهره خواهد گرفت. موج‌بَر ساختاری است که امواجی همچون امواج الکترومغناطیسی یا امواج صوتی را هدایت و منتقل می‌کند و معمولاً در عینک‌های AR به‌عنوان وسیله‌ای برای هدایت اطلاعات گرافیکی از یک منبع خروجی (نمایشگر مینیاتوری) به یک یا چند صفحه‌نمایش که درمقابل چشمان کاربر قرار دارند‌، استفاده می‌شود. این عینک تجربه واقعیت افزوده را ازطریق فناوری‌های اپتیکال ارائه می‌دهد. هدست واقعیت ترکیبی یک تجربه‌ی غوطه‌وری عالی ارائه می‌دهد؛ اما عینک بیشتر به ارائه تجربه‌ی گوشی هوشمند و فناوری واقعیت افزوده متمرکز است. به‌علاوه، می‌توان مشتاقانه منتظر ادغام عینک اپل با اتومبیل خودران این شرکت بود که احتمالاً چند سال دیگر به بازار عرضه خواهد شد.

لنز چشمی واقعیت افزوده

جاه‌طلبی بلندمدت اپل به اینجا ختم نمی‌شود و پیش‌بینی می‌شود این شرکت پس از سال ۲۰۳۰، یکی از مهم‌ترین و کلیدی‌ترین فناوری‌های آینده را در قالب لنز چشمی (لنز تماسی)، با قابلیت‌های واقعیت افزوده راه‌اندازی کند. به گفته‌ی مینگ‌چی کو، این محصول لوازم الکترونیکی را از دوران محاسبات مرئی به محاسبات نامرئی می‌رساند. با‌ توجه به اینکه فاصله‌ی زمانی بسیار زیادی با عرضه‌ی این محصول باقی مانده، جزئیات دیگر از آن منتشر نشده است؛ اما برای ارائه‌ی دیدی کلی و پتانسیل این تکنولوژی، تصور کنید که با استفاده از یک لنز کوچک روی چشمانتان، می‌تواند در گستره‌ی دید خود از فناوری AR بهره بگیرید و در آن غوطه‌ور شوید‌.

جمع‌بندی

در این مقاله سعی داشتیم که به تمامی اخبار و شایعات در مورد هدست‌ واقعیت ترکیبی بپردازیم و دیدی نسبی از دورنمای فعالیت اپل در این حوزه ارائه بدهیم. به نظر می‌رسد کانون توجه اپل به توسعه‌ی چنین محصولاتی معطوف شده است و امید می‌رود که محصولات مبتنی بر فناوری AR و VR، پای خود را به بازار مصرفی باز کنند و بیشتر از گذشته در زندگی روزمره به کار گرفته شوند.

به‌طورکلی، مشخص است که فناوری‌های مذکور از پتانسیل بسیاری برخوردار هستند و شاید آینده‌ای مانند فیلم‌های علمی تخیلی متصور بود که در دنیای غنی و خیالی این نوع هدست‌ها غرق می‌شوم، آموزش می‌بینیم و در صنعت و کارهایمان از آن بهره می‌گیریم. آیا تابه‌حال فکر کرده‌اید که شاید جسم فیزیکی شما در یک دنیای دیگر باشد و بُعد کنونی شما به واسطه‌ی تکنولوژی واقعیت مجازی و شبیه‌سازی کامپیوتری ایجاد شده باشد؟ شاید اکنون جواب این سؤال بسیار مبهم و غیرقابل درک باشد؛ اما دور از انتظار نخواهد بود در دَهه‌های آینده به آن سمت حرکت کنیم.